W marcu 2019 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło rezolucję określającą lata 2021–2030 jako Dekadę przywracania ekosystemów. Inicjatywie przewodzi agendy Organizacji ds. Środowiska oraz rolnictwa – UNEP i FAO.
W przygotowaniu strategii uczestniczyły rządy, agencje ONZ, międzynarodowe i lokalne organizacje pozarządowe, sektor prywatny, środowisko akademickie, młodzież, organizacje wyznaniowe i sekretariaty konwencji z Rio – w sumie ponad 150 osób i 50 organizacji.
Wszyscy zgodzili się, że Dekada zapewni bezprecedensową okazję do przywrócenia i ochrony ekosystemów, znacząco przyczyniając się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, w tym położenia kresu ubóstwu, zachowania różnorodności biologicznej, walki ze zmianami klimatu i poprawy warunków życia dla wszystkich.
Panuje również ogólna zgoda co do tego, że potrzebne są poważne zmiany w sposobie naszego myślenia. Tylko wówczas możliwe będzie przywrócenie setek milionów hektarów zdegradowanych ekosystemów lądowych i morskich.
Aby jednak zachować i odbudować ekosystemy, a tym samym zachować korzyści, które z nich płyną dla nas i dla przyszłych pokoleń, niezbędne jest przyjęcie nowych wzorców. Gdyby do tego doszło, wówczas decydenci w strukturach rządowych oraz sektorze prywatnym nie mieliby innego wyboru, jak tylko poczynić znaczące inwestycje w ochronę ekosystemów.
Wizja przyświecająca Dekadzie przywracania ekosystemów to świat, w którym - dla zdrowia i dobrej kondycji całego życia na Ziemi, teraz i w przyszłości – przywrócone są prawidłowe relacje między ludźmi a przyrodą, powiększany jest obszar zdrowych ekosystemów, a zatrzymana jest ich degradacja i utrata. U podstaw tej wizji leżą dwa główne cele:
- Umacnianie globalnych, regionalnych, krajowych i lokalnych zobowiązań oraz działań zorientowanych na zapobieganie, powstrzymywanie i odwracanie skutków degradacji ekosystemów.
- Wykorzystanie wiedzy na temat udanej przykładów odbudowy ekosystemów w programach edukacyjnych oraz we wszystkich procesach decyzyjnych sektora publicznego i prywatnego.
Czas na działania!
Wprowadzenie tej wizji w życie wymagać będzie wysiłku całej ludzkości.
Oczekuje się, że rządy krajowe zwiększą nakłady na odbudowę ekosystemów. Organizacje pozarządowe będą miały zadanie wzmacniać swoją rolę w procesie budowania społeczności lokalnych, jak również wspierać rządy w podejmowaniu nowych projektów rekultywacji.
Zadaniem Agencji ONZ jest koordynacja działań wszystkich zaangażowanych stron, w tym np. włączenie problematyki odtwarzania ekosystemów do programów szkolnych.
Naukowcy są zachęcani do ukierunkowania badań na doskonalenie procesów odnowy i monitoring jej efektów, zarówno poprzez gromadzenie danych z terenu, jak i z wykorzystaniem teledetekcji.
Ludność tubylcza, organizacje kobiece i młodzieżowe oraz całe społeczeństwo obywatelskie zostanie włączone w proces zwiększenia wysiłków na rzecz odbudowy określonych ekosystemów. Jednostki mogą natomiast włączyć się w proces m. in. pisząc, malując, finansując, analizując, sadząc, uprawiając, nawadniając, nauczając, głosując, mobilizując czy podnosząc świadomość.
Ich zaangażowanie może prowadzić do działań, takich jak przywracanie lokalnych ekosystemów, wdrażanie rolnictwa agroekologicznego, odtwarzanie ekosystemów w lokalnych parkach, publikowanie podcastów, malowanie murali, prowadzenie rozmów w domach kultury, uczestniczenie w nauce obywatelskiej na obszarze przywróconych ekosystemów, tworzenie lokalnych organizacji pozarządowych zajmujących się odbudową ekosystemów, a nawet przewodniczenie wędrówkom, badającym potencjał dla odnowy określonego krajobrazu.
Artykuł na bazie materiału UNEP