Sześć rocznych zbiorów herbaty nadaje rytm życiu rodzinnemu Thanh...
Dwójkę swoich dzieci wychowuje wśród wysokich do pasa krzewów herbacianych, które niczym zielony dywan pokrywają zamglone zbocza w pobliżu jej domu w prowincji Yen Bai w północnym Wietnamie.
Dzisiaj Thanh jest dumna z grubych, zielonych liści, które produkują jej krzewy herbaciane, rosnące w prostych rzędach na jej dwuhektarowej plantacji. Nie zawsze jednak tak było!
Thanh uprawia herbatę od ponad 25 lat, ale dziesięciolecia złego zarządzania glebą, odbiły się – dosłownie – w jej kubku. Herbaciane krzewy na jej plantacji były w złej kondycji i stały się źródłem cienkich czerwonych liści, które nie spełniały międzynarodowych standardów handlowych.
Taka sytuacja jest w Wietnamie częsta. Grunty w tym kraju w ponad 30% są zdegradowane lub zagrożone degradacją – w dużej mierze z powodu niezrównoważonych praktyk rolniczych, takich jak nadużywanie środków chemicznych.
Podczas gdy nadużywanie chemii rolniczej doprowadziło do słabych plonów o niskiej jakości oraz zanieczyszczenia zasobów wodnych, to z powodu zmian klimatu w ostatnich latach nasiliły się ulewne deszcze, powodujące powodzie i osuwiska. W rezultacie na globalnym rynku eksportowym reputacja tamtejszej herbaty znacząco się pogorszyła.
Od sterylnej gleby po zdrowe zbiory
— Gdy nadszedł deszcz żyzna warstwa wierzchnia po prostu zmyła się. Zostały nam tylko skały i kamienie. Nic nie mogło tu urosnąć - mówi Thanh.
Rolnicy tacy jak Thanh stosowali coraz więcej chemii rolniczej w bezskutecznej próbie rozwiązania problemów powodowanych przez… tę samą chemię rolniczą. W rezultacie sukcesywnie niszczono faunę glebową, odpowiedzialną za obieg materii, jak również ograniczano rozwój pokrywy roślinnej, jednocześnie nie zapewniając ochrony przed uciążliwymi chwastami.
Wynik? Drogie, sterylne gleby, które „się zmyły”, udaremniając wszelkie wysiłki na rzecz uprawy zarówno herbaty, jak i innych roślin sadzonych przez plantatorów na własne potrzeby.
Skala wyzwania związanego z degradacją gleby i jej wpływem na plantatorów herbaty skłoniły do uruchomienia projektu Zrównoważone zarządzanie krajobrazami produkcji herbaty – inicjatywy mającej na celu przywrócenie w Azji zdrowia gleb i zwiększenie ich wydajności.
W Wietnamie za pośrednictwem lokalnych przedsiębiorstw, takich jak spółka akcyjna Nghia Lo Tea, organizowano szkolenia, aby wyposażyć rolników w narzędzia pozwalające dbać o dobrą kondycję gleby i krzewów herbacianych.
Dla Thanh była to rewolucja, ponieważ nowe techniki przyczyniły się do poprawy jakości i wielkości jej plonów oraz podwojenia dochodu rodziny.
Całkowicie przestaliśmy stosować herbicydy – mówi, wyjaśniając, w jaki sposób wykorzystuje teraz metody organiczne do zwalczania szkodników i zwiększania składników odżywczych gleby. —Nauczyłam się stosować ściółkę i sadzić rośliny towarzyszące, aby w naturalny sposób zwalczać szkodniki. Między uprawami sadzimy też rośliny strączkowe, które uzupełniają i wiążą azot w glebie.
Szerzenie wiedzy, dzielenie się sukcesem
Thanh i 23 innych plantatorów przeszkoliło następnie ponad 3 tysiące rolników z wyżyn produkujących herbatę w tym kraju, zapewniając zrównoważone zarządzanie gruntami na ponad 1,5 tysiąca ha i zwiększając dochody o około 30%.
Nguyen Dinh Vinh, dyrektor spółki akcyjnej Nghia Lo Tea, główny nabywca herbaty Thanh, mówi, że słabe zbiory i jakość herbaty w Yen Bai to już przeszłość. Umożliwia to firmie zwiększenie sprzedaży i dostęp do nowych rynków.
— Teraz firma łatwiej sprzedaje swoje produkty. Coraz więcej kupujących podchodzi do nas, by kupić naszą herbatę, a nasz produkt jest sprzedawany po wyższych cenach”, cieszy się Vinh.
Od buszu do naparu - to filiżanka sukcesu, którą wszyscy lubią.
— Ta praktyka nie jest kosztowna, a wydajność wysoka — mówi Thanh z uśmiechem. — Moje krzewy herbaciane wyglądają zdrowo, ponieważ dostają to, czego potrzebują”.
Artykuł na bazie materiału UNEP