„Udziczanie” – tak można określić podejście do ochrony środowiska, które stawia na umożliwienie powrotu natury na dany teren. Daje ono szansę na powstrzymanie degradacji oraz odbudowę ekosystemów.

Ogłoszona przez Organizację Narodów Zjednoczonych Dekada Przywracania Ekosystemów (2021-2030) ma przypominać o ogromnej roli, jaką rozwiązania oparte na przyrodzie mogą pełnić w działaniach na rzecz globalnych celów rozwojowych.

Program ONZ ds. Środowiska (UNEP) postanowił przybliżyć tę ideę, rozmawiając z Lucasem Ruzo. Po ukończeniu studiów z zakresu zoologii i ochrony przyrody powołał do życia Citizen Zoo – przedsiębiorstwo społeczne, stawiające na przywracanie przyrodzie przestrzeni, połączone z zaangażowaniem w ten proces społeczności lokalnych w Wielkiej Brytanii.

- Nie chodzi tylko o zachowanie w nienaruszonym stanie tego, co wciąż się ostało. Przyroda to dynamiczne, wiecznie zmieniające się zjawisko. Chodzi o użycie koncepcji „udziczenia” i zaangażowania społecznego w celu poprawy jej jakości i przywrócenia przestrzeni dla występowania naturalnych procesów, a także do promowania samego tego określenia jako źródła nadziei na odbudowę świata przyrody – powiedział Ruzo, który jest członkiem koordynowanej przez UNEP sieci Young Champions of the Earth Change-maker Community.

Jak działania te wyglądają w praktyce? Citizen Zoo opiekuje się szeregiem lokalizacji wokół Londynu, umożliwiając powrót do natury części tkanki miejskiej. Działania obejmują m.in. przywracanie na dany obszar gatunków ssaków oraz bezkręgowców, realizowane są we współpracy z okolicznymi szkołami i biznesem, które udzielają wsparcia finansowego oraz dają możliwość bezpośredniego zaangażowania się w działanie lokalnej społeczności – w szczególności osób młodych.

Wśród realizowanych inicjatyw znajduje się miejsce zarówno na skierowane do szerszej publiczości wydarzenie WILD Kingston, w którym ok. 800 osób dowiedziało się więcej o otaczającej miasto przyrodzie, jak i na konferencję naukową w Cambridge – przeszło 450 uczestniczących w niej osób rozmawiało o tym, w jaki sposób chronić przyrodę na szczeblu tak lokalnym, jak i krajowym. Nie brakuje również doradzania lokalnym samorządom co tego, jak najskuteczniej zarządzać one mogą swoimi terenami zielonymi.

Jedno z przykładowych działań Citizen Zoo łączy w sobie kwestie środowiskowe z dziedzictwem kulturowym i polega na przywracaniu na okoliczną łąkę tradycyjnych zwierząt pasterskich. Ich obecność, opierająca się na setkach lat podobnych doświadczeń, służyć ma zapewnieniu różnorodności występujących na tej łące gatunków dzikich roślin.

Organizacja wykorzystuje również pracę wolontariacką. Zdaniem Ruzo odkrywanie przyrody przez osoby uczestniczące w tego typu inicjatywach motywuje je do dalszego działania – ale też do czerpania radości z obcowania z dziką przyrodą i jej pięknem.

Artykuł na bazie materiału UNEP