Mamy obecnie do czynienia z niespotykanym do tej pory zagrożeniem dla dzikiej przyrody. Utrata siedlisk spowodowana ekspansywnym rolnictwem, górnictwem i rozlewaniem się miast dramatycznie zmniejszyła przestrzeń dla funkcjonowania naturalnych ekosystemów.
Gdy uwzględnimy dodatkowo zapotrzebowanie na produkty mające swoje źródło w dzikiej przyrodzie – wyceniane na aż 23 miliardy dolarów rocznie – otrzymujemy alarmującą statystykę. Szacuje się, że nawet milion gatunków jest zagrożonych wyginięciem. Nielegalny handel dziką fauną i florą stanowi realne zagrożenie zarówno dla różnorodności biologicznej, jak i zdrowia ludzkiego, ponieważ ułatwia przenoszenie się nowych chorób na człowieka.
Program Narodów Zjednoczonych ds. Środowiska (UNEP) prowadzi sekretariat Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, znanej jako CITES. Reguluje ona handel około 5.800 gatunkami zwierząt i 35.000 gatunkami roślin w celu zapobiegania nadmiernej ich eksploatacji. Dla przykładu każdego roku w Afryce zabijane jest ok. 20.000 słoni. Szacuje się też, że więcej tygrysów jest przetrzymywanych w niewoli w azjatyckich hodowlach, niż przebywa ich obecnie na wolności - wolno żyjącą populację ocenia się na 3800 osobników.
Różnorodność biologiczna jest podstawą zdrowych i produktywnych ekosystemów, a korzyści, jakie ludzie czerpią z dobrze prosperującego środowiska naturalnego są ogromne. UNEP wraz z innymi agencjami ONZ, rządami, organizacjami międzynarodowymi i sektorem prywatnym pracuje nad zwiększeniem świadomości, egzekwowaniem prawa i zjednaniem sobie wsparcia lokalnych społeczności w celu powstrzymania nielegalnego handlu dziką fauną i florą.
UNEP wspiera legalny i zrównoważony handel dziką fauną i florą
Zrównoważony i dobrze regulowany handel dzikimi zwierzętami często ma pozytywne skutki w zakresie ich ochrony, zachęcając do prawidłowego zarządzania zarówno siedliskami, jak i populacjami gatunków. Może także tworzyć miejsca pracy dla lokalnych społeczności, zmniejszając pokusę nadmiernej eksploatacji lub przekształcania obszarów naturalnych. W ten sposób zrównoważony handel może zapewnić długoterminowe przetrwanie dzikiej fauny i flory, generując dochód na jej ochronę i zarządzanie nią.
UNEP walczy o zakończenie nielegalnego handlu dziką fauną i florą
Współpracuje z innymi agencjami i sekretariatami ONZ, takimi jak CITES, w celu zwalczania nielegalnego obrotu dziką fauną i florą. Działa na rzecz poprawy wdrażania ustawodawstwa krajowego i pomaga krajom współpracować przy rozwiązywaniu problemów transgranicznych.
Poprzez kampanię Wild for Life podnosi także świadomość społeczną, w tym zrozumienie gospodarczych i środowiskowych skutków nielegalnego handlu. Kampania, dzięki udziałowi znanych twarzy, poprzez kanały społecznościowe dociera do miliarda ludzi. W ten sposób wspiera m.in. ograniczenie popytu na to, co nielegalne.
UNEP wspiera ochronę siedlisk
Co najmniej dwie trzecie lądu i mórz na Ziemi zostało przekształconych w wyniku działalności człowieka. Degradacja i niszczenie siedlisk powoduje bezprecedensową utratę gatunków - według niektórych szacunków nawet 1000 razy szybszą niż kiedykolwiek wcześniej.
Niszczenie siedlisk może również zwiększać narażenie ludzi na choroby odzwierzęce. Naukowcy sugerują, że zdegradowane siedliska mogą nawet sprzyjać szybszym procesom ewolucyjnym i dywersyfikacji chorób. W roku 2016 UNEP opublikował raport Frontiers 2016 nt. pojawiających się problemów związanych ze środowiskiem. Jeden z rozdziałów poświęcony jest chorobom odzwierzęcym, takim jak Ebola, ptasia grypa, MERS, SARS.
"W ciągu ostatnich dwóch dziesięcioleci nowo pojawiające się choroby bezpośrednio wygenerowały koszty przekraczające 100 miliardów dolarów amerykańskich. Gdyby te epidemie przekształciły się w pandemie straty wyniosłyby kilka bilionów dolarów” - można przeczytać w raporcie.
Artykuł na bazie materiału UNEP